Borelioza - ważne informacje
Wśród chorób przenoszonych przez kleszcze to borelioza stanowi największy problem epidemiologiczny. Borelioza, inaczej zwana chorobą z Lyme, jest zakaźną choroba odzwierzęcą, powstającą w wyniku zakażenia krętkami boreliozy przede wszystkim krętkami Borrelia burgdorferi sensu stricto, ale także innymi gatunkami, które są z nią bardzo blisko spokrewnione m.in. B. afzelii, B. garinii, B. spielmani, określane łącznie, jako genogatunki. Cała grupa tych bakterii została nazwana Borrelia burgdorferi sensu lato.
Bakterie boreliozy - uśpiony wróg naszego organizmu
Bakterie boreliozy są wprowadzane do ustroju człowieka za pośrednictwem kleszczy, u których bytują w przewodzie pokarmowym. Dzięki skompilowanej strukturze genetycznej patogeny łatwo adaptują się do warunków żywiciela i są w stanie „ukryć się” przed jego systemem immunologicznym (m.in. przez działanie immunosupresyjne). Co to oznacza? Tylko tyle, że nasz układ immunologiczny może nie zorientować się, że jesteśmy zarażeni.
Bakterie są wyposażone w wić, dzięki której mogą się poruszać i wnikać do komórek, nawet tych w układzie odpornościowym. Po wniknięciu do organizmu człowieka, bakterie przechodzą w kuliste, nieruchliwe formy, czyli cysty.
W takiej postaci, mogą przez długie lata pozostawać w formie utajonej, nie dając objawów oraz będąc odporne na leczenie. Nawrót choroby ma miejsce, gdy patogen przejdzie z powrotem w formę uwicioną.
Prawdopodobieństwo zakażenia krętkami boreliozy
Prawdopodobieństwo zakażenia krętkami boreliozy wzrasta wraz z okresem bytowania kleszcza. Po przedostaniu się bakterii do ustroju człowieka pierwsze objawy chorobowe możemy obserwować po ok. 10-14 dniach od ugryzienia.
Borelioza - diagnostyka
Podstawą diagnostyki boreliozy w Polsce jest wystąpienie objawów choroby. Wykonuje się badania krwi w celu potwierdzenia zarażenia krętkami boreliozy. Wystąpienie rumienia wędrującego świadczy o boreliozie, gdyż objaw ten nie występuje w innych jednostkach chorobowych. Im szybsze rozpoznanie oraz właściwe leczenie, tym większe szanse na uniknięcie poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Rumień wędrujący - charakterystyczny objaw zakażenia
Najbardziej charakterystycznym objawem zakażenia, jest pojawienie się tzw. „rumienia wędrującego”. Zmiana ma postać „tarczy strzelniczej” czyli czerwonej plamy z jaśniejszym środkiem, który się powiększa, co rozumie się jako wędrowanie. Rumień jednak nie jest objawem obligatoryjnym i u połowy chorych obserwowano tylko wysypkę.
W przypadku zaobserwowania objawów skórnych, wymagana jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem oraz wprowadzenie farmakoterapii. Po wprowadzeniu leczenia, rumień znika zazwyczaj po kilku dniach, jednak nie jest to jednoznaczne z wyleczeniem. Szybkie rozpoczęcie terapii pozwala uniknąć groźnych konsekwencji wynikających z zakażenia. Borelioza bowiem może atakować układ kostno-stawowy, nerwowy, serce, układ pokarmowy, narządy wzroku i słuchu.
Bardzo poważną odmianą choroby jest neuroborelioza, która może przebiegać, jako porażenie nerwów, powodując w późniejszych stadiach zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, zaburzenia czucia, niedowłady kończyn, zmiany osobowości, zaburzenia koncentracji i pamięci.
Leczenie boreliozy
Leczenie boreliozy jest procesem trudnym i długotrwałym. Polega na stosowaniu terapii skojarzonej: przyczynowo-objawowej. Stosuje się przede wszystkim antybiotykoterapię celowaną przez około 3-4 tygodnie, czasem dłużej, co uzależnione jest od stanu pacjenta.
Warunkiem powodzenia terapii jest szybka diagnoza oraz odpowiednio dobrane leczenie. Stosuje się także leki z różnych grup na objawy współistniejące.
Nie istnieją szczepienia przeciwko boreliozie.
